Stedentrip Berlijn
Het is ondoenlijk om de onmetelijkheid van Berlijn in een paar woorden te vatten. De hoofdstad van Duitsland staat bol van cultuur en fascinerende monumenten gewijd aan de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast kent Berlijn een bijzonder uitgaansleven. Naar goed Duits gebruik is het openbaar vervoer tot in de puntjes verzorgd.
Weer in Berlijn
Het weer in Berlijn is redelijk vergelijkbaar met het weer in Nederland. Het hangt van je eigen voorkeur wanneer je Berlijn wilt verkennen. Uit ervaring kunnen wij van Reiseditie zeggen dat het voorjaar en najaar erg geschikt zijn. In Berlijn loop je erg veel en in de zomer is het net te warm.
Berlijn lijkt soms wel een groot openluchtmuseum. De vele musea, monumenten, standbeelden en gebouwen herinneren aan de roemruchte geschiedenis van de stad. Eerst vertellen je wat over de geschiedenis van Berlijn en daarna geven we wat opvallende wetenswaardigheden!
Geschiedenis van Berlijn
Het is bijna onmogelijk om de geschiedenis van Berlijn in enkele zinnen samen te vatten. Toch hebben we een poging gedaan om de belangrijkste ontwikkelingen op een rij te zetten. We starten deze korte beschrijving tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog.
De slag om Berlijn
De slag om Berlijn begon midden april 1945. Meer dan 1,5 miljoen Sovjet-soldaten liepen naar de hoofdstad vanuit het oosten, bereikten Berlijn op 21 april en omringden de stad op 25 april. Twee dagen later bevonden ze zich in het centrum van de stad en vochten met de laatst overgebleven troepen van Adolf Hitler. Op 30 april bereikten de Sovjets de regeringswijk waar Hitler zich in zijn bunker onder de Kanselarij verschanste.
Twee dagen later gaf Berlijn zich over aan de Sovjets. Soldaten van het Rode Leger bestormden de Reichstag en staken hem in brand. Op 7 mei 1945 capituleerde Duitsland. Vrede werd ondertekend op het Amerikaanse militaire hoofdkwartier in Reims (Frankrijk) en op het Sovjet militaire hoofdkwartier in Karlshorst.
Kort na de oorlog
De oorlog eiste een enorme tol van Berlijn en haar inwoners. De bombardementen hadden de stad in puin gelegd.
Tenminste 125.000 Berlijners waren omgekomen en er waren ongeveer een miljoen geëvacueerde vrouwen en kinderen. In de jaren na de oorlog werden enorme hoeveelheden puin opgestapeld in de zogenaamde Trümmerberge (puinbergen), kunstmatige heuvels zoals de Teufelsberg in de Grunewald.
Oost en West
In 1949 werd de verdeling van Duitsland – en Berlijn – geformaliseerd. De westelijke zones evolueerden naar de Bundesrepublik Deutschland (BRD) met Konrad Adenauer als eerste bondskanselier en Bonn aan de Rijn als hoofdstad. Het Marshall-plan pompte miljoenen dollars in de wederopbouw in West-Duitsland, en hielp een economische wederopstanding inluiden. Ook wel het Wirtschaftswunder (economisch wonder) genoemd.
De Sovjet-zone groeide ondertussen uit tot de Deutsche Demokratische Republik (DDR) waarvan Oost-Berlijn de hoofdstad werd en Wilhelm Pieck president. Van meet af aan domineerde de Sozialistische Einheitspartei Deutschlands onder leiding van partijbaas Walter Ulbricht.Om elke afwijkende mening te onderdrukken, werd het beruchte ministerie voor staatsveiligheid, de Stasi, in 1950 opgericht.
De beweging tussen de twee Berlijnen bleef redelijk open; West-Berlijners gingen naar het oosten om vrienden te bezoeken of een toneelstuk te zien, Oost-Berlijners kwamen over om consumptiegoederen in te slaan of naar de film te gaan. Vanaf 1951 legde de DDR beperkingen op aan West-Berlijners die buiten de stad wilden reizen. Plots vereiste het bezoeken van familie in Oost-Duitse steden als Leipzig of Maagdenburg het aanvragen van een vergunning.
De Muur
De bouw van de Berlijnse muur, het meest krachtige symbool van de Koude Oorlog, begon in de nacht van 13 Augustus 1961. Formele protesten van de westerse geallieerden, evenals massale demonstraties in West-Berlijn, werden genegeerd. De spanning bereikte een kookpunt op 25 oktober, toen Amerikaanse- en Sovjettanks tegenover elkaar stonden bij Checkpoint Charlie. De bouw van de muur markeerde een nieuw dieptepunt in Oost-West-relaties over de hele wereld, en spannende tijden zouden volgen. In 1963 bracht de Amerikaanse president John F Kennedy een bezoek aan West-Berlijn, waarbij hij de plaatselijke bevolking loofde voor zijn pro-vrijheidshouding in zijn beroemde ‘Ich bin ein Berliner’speech.
Val van de Muur
Die Wende (keerpunt) begon in september 1989, toen Oost-Duitsers begonnen te overlopen naar het Westen nadat Hongarije de grens met Oostenrijk had geopend. De SED reageerde door de reisbeperkingen aan te scherpen maar niets kon de stroom mensen stoppen die naar West-Duitse consulaten en ambassades in Oost-Berlijn, Warschau, Praag en Boedapest vluchtten.
Ondersteund door kerkleiders ontstond het Neues Forum (New Forum) van oppositiegroepen, met oproepen tot mensenrechten en een einde aan het politieke monopolie van SED. Tegen die tijd verliest Oost-Duitsland ongeveer 10.000 burgers per dag, en op 4 november 1989 verzamelden ongeveer 500.000 demonstranten zich op de Berlijnse Alexanderplatz en eisten politieke hervormingen.
De vervanging van Honecker door Egon Krenz heeft het onvermijdelijke niet kunnen afwenden. Op 9 november 1989 vertelde SED-woordvoerder Günter Schabowski de DDR-burgers op een televisie-persconferentie dat alle reisbeperkingen voor het Westen waren opgeheven. Op de vraag wanneer precies deze stap van kracht zou worden, staarde Schabowsky naar zijn aantekeningen en stotterde toen ten onrechte: ‘meteen’. Het misverstand was echter alleen met betrekking tot de datum, niet het daadwerkelijk opheffen van de beperkingen.
Kort daarna snelden tienduizenden door grenspunten in Berlijn, gadegeslagen door perplexe bewakers, die niets deden om in te grijpen. West-Berlijners gingen de straat op om de bezoekers te begroeten. Temidden van scènes van wilde feesten, mijlenlange parades van Trabants (auto’s gemaakt in de DDR) kwamen de twee Berlijns weer samen.
Opvallende feitjes Berlijn
- De uitgestrekte metropool Berlijn wordt over het algemeen niet gezien als een stad aan de rivier, maar met meer dan 180 kilometer aan waterwegen binnen de stadsgrenzen, overtreft het gemakkelijk de beroemde kanalen van Amsterdam en Venetië. In feite heeft Berlijn meer kanalen dan enige andere stad in de wereld die worden verbonden door maar liefst 1.700 bruggen. Het is dan ook geen verrassing dat het varen over de rivier de Spree een van de beste manieren is om de bezienswaardigheden te bekijken.
- Als je je afvraagt waarom de döner kebab zo veel voorkomt in de straten van Berlijn, komt dat omdat de stad naar verluid de grootste Turkse bevolking ter wereld herbergt buiten Istanbul . Volgens de legende is de döner-kebab (of in ieder geval een variant ervan) eigenlijk in Berlijn uitgevonden.
- Dankzij de ondergrondse spoorwegnetwerken, uitgebreide bunkers uit de Tweede Wereldoorlog, vluchttunnels, riolen en brouwerijkelders, wordt geschat dat 40% van de Berlijnse gebouwen ondergronds zijn, waardoor de stad bijna twee keer zo groot is als op het oppervlak. Het beste van alles is dat veel van de ondergrondse bunkers die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gebouwd, nu toegankelijk zijn voor rondreizende groepen, waaronder enkele geheime tunnels die door de nazi-partij werden gebruikt.
Tips bezienswaardigheden Berlijn
In en rondom Berlijn valt ontzettend veel te zien. Om jou te inspireren hebben we drie bezienswaardigheden op een rij gezet waar je niet zo snel aan zult denken maar die zeker het bezoeken waard zijn.
Concentratiekamp Sachsenhausen
Dit voormalig concentratiekamp ligt ongeveer 35 kilometer boven Berlijn in de plaats Oranienburg. Wanneer je op het liefelijke stationnetje aankomt kun je je bijna niet voorstellen dat op loopafstand één van de meest beruchte concentratiekampen uit de Tweede Wereldoorlog ligt. Vooral de overgang tussen het alledaagse, typisch Duitse, plaatsje en het begin van het kamp is surreëel. De toegangspoort met de beruchte titel ‘Arbeit Macht Frei’ doen de rillingen over je lijf lopen. Deze niet alledaagse trip blijft je voor de rest van je leven bij.
Villa van de Wannsee conferentie
Deze villa aan het prachtige meer ligt ten zuidwesten van Berlijn. De omgeving is werkelijk adembenemend en staat in groot contrast met de gruweldaden die hier bedacht zijn. In januari 1942 bespraken hoge Duitse nazi-ambtenaren en SS-leiders hoe het ‘Joodse vraagstuk’ op te lossen. Onder andere Reinhard Heydrich en Adolf Eichmann waren aanwezig. De villa heet officieel Villa Marlier en is goed te bereiken met het openbaar vervoer.
Olympisch stadion Berlijn
Dit stadion ligt in het westelijk gedeelte van Berlijn en valt eventueel goed te combineren met een bezoek aan de villa aan de Wannsee. Het is tevens één van de grootste nazibouwwerken en staat voor de megalomane architectuur van Germania. Het stadion vormt tegenwoordig de thuishaven van voetbalclub Hertha BSC.
Eten in Berlijn
Berlijners zijn nogal “down to earth” wat betreft eten. Eten moet smakelijk zijn, de maag vullen en niet te duur zijn.
Berlijners zijn dol op worst, en dan vooral de Curryworst. In Berlijn worden er jaarlijks zo’n 70 miljoen gegeten. Elk jaar vindt er een wereldkampioenschap Currywurst eten plaats, georganiseerd door Curry&Chili.
Dan hebben we ook nog de “Berliner Bulette”, bij ons beter bekend als de gehaktbal. De Berlijners eten de Bulette met mosterd, ingelegd ei of augurk.
Uiteraard mag de Berliner Bol niet ontbreken in deze omschrijving. Bollen van gefrituurd gistdeeg die na het bakken gevuld worden met confituur of banketbakkersroom.
Ten slotte raadt Reiseditie je aan om een Berliner Weisse te proberen. Een heerlijk witbiertje dat alleen in Berlijn mag worden gemaakt.
Schnitzel
Wij hebben een goed en betaalbaar restaurant voor je gevonden. Hier kun je terecht voor een heerlijke schnitzel, de tapas,en heerlijke vegetarische maaltijden.
Restaurant Schnitzelei
Chaussee str. 8
Hinterhof 10115
Berlijn
Online reserveren mogelijk.
Trek in pizza/pasta?
Dan moet je zeker bij dit restaurant gaan eten. Houdt er rekening mee dat je wel 1 of 2 dagen van tevoren moet reserveren!
Ristorante A Mano
Strausberger Platz 2
10243 Berlijn
Koffie met een taartje
Voor een bakje koffie met een taartjeof lekker ontbijtje hebben we natuurlijk ook een adresje. Dit zaakje is in het bezit van een Certificaat van uitmuntendheid,dus trakteer jezelf op iets lekkers!
Zeit fur Brut
Alte Schoenhauser Str. 4
10119 Berlijn
Reizen en overnachting
De eerste tip: zoek incognito in Google. Jouw zoekgeschiedenis wordt namelijk gevolgd en leidt vaak tot prijsstijgingen wanneer je kijkt voor vluchten en overnachtingen. Incognito zoeken doe je als volgt: Ctrl + Shift +N.
Je kunt ervoor kiezen om in het centrum te overnachten. Het aanbod van hotels en hostels is ruim. Wil je wat geld uitsparen? Kies dan voor een hotel in een van de buitenwijken. Het openbaar vervoer is uitstekend, goedkoop en makkelijk te volgen. Je staat vrijwel altijd binnen 30 minuten in het centrum!
Weersverwachting Berlijn en wisselkoers
Klik hier voor de actuele weersverwachting in Berlijn. Duitsland maakt onderdeel uit van de Eurozone. Daardoor kun je gewoon met de Euro betalen.